Zo'n bedrijf is namelijk megagroot en kan ook megahoog zijn als het niet deels ondergronds gaat. En 's nachts blijft het licht, zodat je permanent zicht hebt op een soort cruiseschip, met dien verstande dat er wel sprake van het licht van een cruiseschip is, maar niet van leven. Een soort spookcruiseschip dus, want wat er zich precies aan boord afspeelt, blijft voor de meeste mensen volstrekt onzichtbaar. Wat leeft er daar, hoe leeft het daar, wat gebeurt er daar eigenlijk? 's Nachts een spookcruiseschip dat overdag voor een onafgebroken stroom van vrachtwagens en tractoren zorgt. Want voortdurend moeten er dieren aan- en afgevoerd worden, net als voedsel en niet te vergeten mest. Pas als dit soort zaken merkbaar worden en griezelig dichtbij komen, gaan mensen dikwijls protesteren, maar helaas zijn ze dan vaak al te laat en rest niets anders dan trachten je huis te verkopen.
Intussen rijzen de megastallen overal om ons heen als paddenstoelen de grond uit! Omdat de aanwijzing van landbouwontwikkelingsgebieden niet getoetst wordt op geschiktheid voor vestiging, is het aantal megastallen in Nederland tussen 2000 en 2005 toegenomen van 104 naar 184.
Weinig Friezen zullen zich realiseren dat onze provincie de bedenkelijke eer heeft de eerste plaats van 'megastaldichtheid' te delen met Noord Brabant, terwijl Limburg een goede tweede plaats inneemt.
In Friesland staan 41 megastallen, waarvan 40 met melkvee en 1 met fokvarkens. Dat is een toename van maar liefst 15 ten opzicht van 2000. Momenteel is in deze stallen nog slechts 2% van de huidige veestapel gehuisvest. Als de trend zich echter doorzet, neemt in de komende twintig jaar het aantal megastallen toe tot minimaal 1000, waarbij natuurlijk een veel groter deel van het vee binnen zal zijn opgesloten in megabedrijven. We zullen volledig omringd zijn door spookcruiseschepen en het befaamde donker van het platteland, waar je van de sterren kon genieten, zal voorgoed verleden tijd zijn. We zijn op weg naar een Friesland met spookcruiseschepen tussen dode groene biljartlakens.
Er is nauwelijks onderzoek gedaan naar wat megastallen voor omwonenden betekent.
Het enige wat van belang lijkt te zijn, is het kostenplaatje. Bij 'groot' zijn financieringen op het gebied van emissiebeperkende maatregelen gemakkelijker, bij 'groot' zijn vervoerskosten overzichtelijker en bij 'groot' zijn arbeidskrachten goedkoper. Bij 'groot' zou de uitstoot van CO2 hanteerbaarder zijn.
Wat bij dit alles ook nog onder tafel geveegd lijkt te worden, is de kans op de uitbraak van ook voor mensen zeer gevaarlijke ziekten. Deskundigen vrezen dat als het vogelvirus H5N1 muteert naar een mens-op-mens overdraagbare variant, er een voor ons dodelijke ziekte uitbreekt waartegen geen kruid gewassen is. De zogenaamde Spaanse griep uit 1918, goed voor wereldwijd tussen de 20 en 40 miljoen doden, zal daarbij vergeleken een peulenschilletje zijn. Er wordt gezegd dat dit soort rampen te voorkomen is met goede bedrijfsvoering en de juiste afstand tussen de bedrijven onderling, maar er hoeft zich maar één keer iemand te vergissen.
En over de 'bewoners' van de megastallen intussen geen woord.
Geen woord over het feit dat we miljoenen dieren veroordelen tot 'levenslange' opsluiting zonder dat ze ooit een misdaad begaan hebben. Geen woord over wat we al deze dieren ontnemen: buiten rond kunnen lopen, genieten van een straaltje zon, of rollen of wroeten in gras of modder. Onderzoek naar waarachtig 'welbevinden' van dieren bestaat in deze sector niet. Er wordt gekeken naar lichamelijke conditie: een koe die veel melk produceert, zal wel 'gelukkig' zijn. Dat een koe bijvoorbeeld een groepsdier is dat zich pas na geruime tijd op haar gemak voelt met een of twee andere koeien, lijkt niet van belang. We zetten er gewoon 250 bij elkaar; een koe is een koe. Over welbevinden van varkens en kippen wordt al helemaal nauwelijks gesproken. Onderzoek naar welbevinden van 'productiedieren' beperkt zich tot de omstandigheden in gevangenschap, waarbij geturfd wordt welke voorkeur dieren tonen als ze moeten kiezen tussen twee kwaden.
Het is te hopen dat mensen wakker worden voordat het licht van ontelbare spookcruiseschepen hen belet om ooit nog te kunnen slapen. |
