Overzicht regelgeving circusdieren in andere landen
Overzicht van landen
Deze opsomming is afkomstig van het rapport Condition
of circus animals, door The French animal rights league foundation (2000).
Denemarken
De Deense wet betreffende de dierenbescherming dateert
van 1991. Deze bepaalt dat "…dieren niet gedresseerd
of gebruikt mogen worden voor spektakels, circusvoorstellingen,
het maken van een film of voor gelijk welk ander vergelijkbaar
doeleinde indien dit ernstige schade toebrengt".
Wilde dieren mogen niet in circusvoorstellingen, music-halls,
theaters of andere vergelijkbare etablissementen gebruikt
worden. Deze dieren mogen ook niet tentoongesteld worden
in rondreizende menagerieën. Nochtans worden er
wel Aziatische olifanten en lama’s gebruikt onder
het voorwendsel dat deze dieren in hun land van oorsprong
gedomesticeerd zijn.
Luxemburg
"Elke fysieke of morele persoon die een handel
in dieren exploiteert (…) waarbij de dieren worden
tentoongesteld voor commerciële redenen, moet hiervoor
een machtiging vragen aan het ministerie, die deze machtiging
kan onderwerpen aan voorwaarden met betrekking tot dierenwelzijn.
Elke fysieke of morele persoon die dieren gebruikt voor
spektakel, -of tentoonstellingensdoeleinden moet hiervoor
toestemming vragen aan het ministerie. Deze bepaling
is echter niet van toepassing op exploitanten van landbouwdieren,
noch op rondreizende circussen die over een machtiging
beschikken van hun land van oorsprong".
In hoofdstuk VIII: "verboden praktijken",
is het verboden om "dieren te dwingen, behalve
in het geval van overmacht, om kunstjes te laten opvoeren
waar de manifest niet toe in staat zijn omdat ze normaal
gezien hun krachten te boven gaan, of omdat het dier
zich in een toestand van zwakte bevindt. Het is ook
verboden om een dier te gebruiken voor tentoonstellingen,
voor reclame, voor het maken van een film of voor andere
vergelijkbare doeleinden, voor zover dit pijn, schade
of nadeel voor het dier met zich meebrengt".
Duitsland
De Duitse federale wet betreffende de dierenbescherming
is van toepassing op alle deelstaten, maar het federale
ministerie van voeding, landbouw en bossen dient nadere
regels uit te vaardigen met betrekking tot de omstandigheden
van gevangenschap voor de dieren en met betrekking tot
de trainingsmethoden en dit bij middel van wetten die
in de bondsraad (Hoge Kamer waar ook de deelstaten in
vertegenwoordigd zijn) goedgekeurd zijn, in de mate
dat dit noodzakelijk is voor de bescherming van de dieren.
Paragraaf 3 bepaalt:
Het is verboden:
Om een dier dat chirurgische ingrepen heeft onderdaan
of een medische behandeling om een verzwakte fysieke
toestand te verhullen, prestaties te eisen waartoe
het dier niet in staat is als gevolg van zijn fysieke
toestand.
Om gedurende de trainingen, competities of andere
vergelijkbare manifestaties een beroep te doen op
methoden die de dieren aanzienlijk doen lijden, die
een aanslag op de gezondheid van de dieren vormen
of die van die aard zijn dat ze de prestaties van
het dier beïnvloeden zoals het toedienen van
stimulerende middelen (doping) tijdens sportieve competities
of andere vergelijkbare manifestaties.
Om een dier te dresseren of te vormen wanneer dit
niet-verwaarloosbaar lijden of schade aan het dier
toebrengt.
Om van een dier gebruik te maken voor een film,
voor een dierenbeurs, voor een reclamespot of voor
een ander vergelijkbare doeleinde in de mate dat het
dier hier door lijdt en dat dit een aanslag vormt
op de gezondheid van het dier.
De Duitse federale wet eist dat circussen over een
winterverblijf beschikken voor hun dieren en het os
op basis van deze voorwaarden dat men een noodzakelijke
vergunning krijgt voor het opvoeren van voorstellingen.
Finland
Sinds 1996 is het voor circussen en vergelijkbare spektakels
waarbij men dieren kunstjes laat opvoeren verboden om
gebruik te maken van apen, wilde herkauwers, éénhoevigen,
buideldieren, zeehonden, olifanten, neushoorns, roofvogels,
struisvogels, vleeseters en krokodillen. Men mag nog
wel honden en gedomesticeerde katten, pony’s, ezels
en paarden gebruiken (en zeeleeuwen).
Alle circussen moeten een vergunning aanvragen bij het
ministerie van landbouw en bossen, die de bevoegdheid
heeft om de voorwaarden vast te leggen wat betreft veiligheid
en welzijn voor bepaalde voorstellingen, opgevoerd door
buitenlandse circussen op doortocht.
Zwitserland
De federale wet van de dierenbescherming van 9 kaart
1978, in werking getreden op 1 juli 1981 en herzien
op 22 maart 1991, beschermt dieren tegen elke gedraging
van de mens die aan hen op onrechtvaardige wijze pijnen,
schade of nadeel toebrengt of die hen in een toestand
van angst brengt. Deze wet is vervolledigd door de ordonnantie
van 27 mei 1981 betreffende de bescherming van dieren
(OBD), uitgevaardigd door de federale raad.
"De professionele handel van dieren en het gebruik
van levende dieren voor publiceitsdoeleinden worden
onder onderworpen aan een kantonale machtiging. Na de
kantons gehoord te hebben, legt de federale raad de
voorwaarden vast waarvan de aflevering van de machtiging
afhangt. Deze machtiging wordt toegekend indien de lokalen,
de dierverblijfplaatsen en de installaties bevredigend
zijn en indien het personeel over de noodzakelijke opleiding
voor het gevangen houden van dieren beschikt. De machtigingen
worden enkel toegekend indien het gegarandeerd is dat
men noch pijn, noch schade aan de dieren toebrengt.
De professionele opsluiting van wilde dieren is ondergeschikt
aan een kantonale machtiging. De amputatie van de nagels
bij katachtigen is verboden. De vorming en het beroep
van dierenbegeleiders zijn gereglementeerd in de OBD.
Deze schrijft voor dat in "etablissementen waarin
met op professionele wijze wilde dieren gevangen houdt
(zoo’s, parken, circussen), de dieren verzorgd
moeten worden door dierenbegeleiders die titularis zijn
van een capaciteitscertificaat. Tijdens de vorming verkrijgt
de dierenbegeleider een basiskennis over de gevangenschap
en de zorgen van dieren en ook een meer diepgaande kennis
in een gespecialiseerd domein". Deze vorming omvat
een theoretisch en een praktisch deel.
Groot-Brittannië
De "performing animals act 1925" bepaalt geen
normen voor de zorgen en het welzijn van dieren die meereizen
met rondreizende menagerieën en circussen, noch voor
de dieren die in de winterverblijven gehuisvest zijn.
Deze tekst registreert trainers, maar niet de dieren.
De "protection animal act 1911" bepaalt niets
over circusdieren. Sancties op grond hiervan zijn dan
ook weinig waarschijnlijk.
De "zoo licensing act 1981" bepaalt normen voor
dierenwelzijn in zoo’s, safariparken, kleine menagerieën
en aquaria. Dieren in deze etablissementen zijn beschermd,
maar circusdieren horen daar niet bij.
De circussen zijn vrijgesteld van de bepalingen van de
"dangerous wild animals act 1976", die vergunningen
aflevert aan trainers van dieren waarvoor er inspecties
op de terreinen en in verband met de zorgen van de dieren
kunnen worden uitgevoerd. Bepaalde dieren uit circussen
worden ook gebruikt in reclame, in films, of voor televisie:
dit gebruik, waarvoor een vergunning van de dangerous
animals wild animal act" nodig is, kan men al dan
niet als een spektakel beschouwen: zekere foto’s
bijvoorbeeld, vereisen geen dressage. Bepaalde dieren
zijn derhalve vrijgesteld van de vergunning, maar zodra
ze buiten het circus gebruikt worden heeft men er wel
één nodig.
De machtiging om een voorstelling om een voorstelling
te geven op een openbaar terrein, kan worden gegeven door
de lokale autoriteit, die over het algemeen vereist dat
het circus lid is van de "vereniging van circuseigenaars"
. Deze heeft immers een code van verboden praktijken uitgewerkt.
In de loop van de jaren 90, hebben er ongeveer 95 van
de in totaal 625 lokale autoriteiten en verbod uitgevaardigd
voor circussen op hun territorium.
Ondanks het feit dat het Verenigd Koninkrijk geen specifiek
reglement voor circussen heeft, zijn er al wel veroordelingen
geweest, iets was in de meeste andere landen die wel een
specifieke wet hebben, wel het geval is.
Italië
Het decreet van 19 april 1996 legt een lijst vast met
diersoorten die een gevaar voor de gezondheid en de publieke
veiligheid kunnen opleveren en waarvan de opsluiting verboden
is. Maar deze tekst wordt niet toegepast op grond van
alinea 6 van artikel 6 van de wet 150/92 die voorschrijft
dat kennisgeving aan de prefecten niet verplicht is voor
dierentuinen, de aquaria, de dolfinaria, de circussen
en de rondreizende en permanente dierententoonstellingen.
Om te vermijden dat men deze kennisgeving moet doen, moeten
de titularissen van de hierboven genoemde activiteiten
in elk geval gemachtigd zijn tot de gevangenschap van
dieren door een wetenschappelijke commissie CITES, opgericht
in het kader van het ministerie van milieu. Deze moet
op basis van algemene criteria, vastgelegd door de commissie
zelf de gevangenschapomstandigheden certifiëren van
de gevaarlijke dieren. Men gaat hierbij na of de structuur
van de verblijven geschikt is rekening houdend met een
"correct leven" voor de dieren, met de veiligheid
en de publieke gezondheid.
Tijdens de zitting van 16 april 1998 heeft de commissie
de algemene criteria, opgelegd door de wet 150/92. vastgelegd
en bovendien heeft zij beslist dat de circussen niet in
staat zijn om deze te respecteren, met andere woorden:
de circussen zij niet aangepast aan de gevangenschap van
wilde dieren. Deze conclusie werd niet gevolgd en de wet
n. 26 van 9/12/1998 plaatst het advies van de commissie
CITES op het tweede plan. Omdat de verantwoordelijken
van het circus niet verplicht zijn om de prefect te consulteren
voor een machtiging en omdat de commissie CITES een louter
consultatief advies geeft, kunnen rondreizende spektakels
vrij in Italië circuleren zonder machtigingen voor
gevaarlijke dieren te bezitten.
Noorwegen
Volgens de algemene bepalingen van de Noorse wet moeten
gedomesticeerde dieren of dieren die in gevangenschap
gehouden worden, goed behandeld worden en moet men hun
fysiologische, -en gedragsbehoeften respecteren. Het is
verboden hen te slaan met een stok, zweep of een ander
gelijkaardig object dat pijn kan veroorzaken. Een dier
dresseren op een dergelijke manier dat het nutteloos lijden
ondergaat of op basis van angst is verboden. "het
is verboden publieke tentoonstellingen te organiseren,
waaronder ook tentoonstellingen voor reclame, -of decoratiedoeleinden,
waarbij gebruik wordt gemaakt van dieren met uitzondering
van vissen. Dit verbod geldt niet voor tentoonstellingen
van gedomesticeerde, -of landbouwdieren die georganiseerd
worden voor de verbetering van de rassen.
Oostenrijk
De 9 Oostenrijkse deelstaten hebben een overeenkomst
gesloten met betrekking tot de bescherming van dieren,
andere dan landbouwdieren. Opdat deze overeenkomst in
werking zou treden, moet elke deelstaat eerst nagaan
of ze in overeenstemming is met haar eigen grondwet
en bovendien verbinden zij zich ertoe om te "voorzien
in een administratieve procedure die de mogelijkheid
omvat om in het belang van de dierenbescherming, beperkingen,
voorwaarden en attesten op te leggen voor wat betreft
de gevangenschap of het gebruik van wilde dieren in
circussen, de spektakelwereld, rondreizende genootschappen
en dierententoonstellingen, in de mate dat de gevangenschap
of het gebruik van deze dieren illegaal zijn op grond
van de bepalingen van Annex 6. In het geval dat de opgelegde
beperkingen, voorwaarden en attesten niet voldoende
zijn om de belangen van de dierenbescherming te garanderen,
verbinden zij zich er toe de gevangenschap en het gebruik
van de dieren te verbieden in de spektakelwereld.
Annex 6 legt de minimumnormen op betreffende het houden
van wilde dieren in circussen, in de spektakelwereld
en in rondreizende genootschappen. Ze behandelt o.a.
de trainingsmethoden, de kwalificatie van dierenbegeleiders,
de voeding en de verblijfplaatsen. Zo is het o.a. verboden
gebruik te maken van vuur tijdens dierenacts.
Een lijst van verboden dieren zal in werking treden
vanaf 1 januari 2005. Tot deze datum worden de dimensies
van de kooi bepaald per diersoort. Deze lijst omvat
de wilde katachtigen (uitgezonderd de tijgers en de
leeuwen), olifanten, primaten, dolfijnen, zeehonden,
nijlpaarden, giraffen, neushoorns en beren.
Artikel 4 van de overeenkomst verbiedt ook uitdrukkelijk
het gebruik van dieren voor een sportief evenement,
voor het maken van een film of een reclamespot indien
dit nutteloos lijden of angst teweeg brengt bij het
dier. Het gebruik van "colliers a épines"
en van elektrische of chemische dresseermiddelen zijn
ook verboden.
Zweden
De "animal protection act" van 1988 is van toepassing
op gedomesticeerde dieren en andere dieren die in gevangenschap
gehouden worden. "Dieren mogen niet gedresseerd worden
om deel te nemen aan sportieve evenementen indien dit
pijn met zich meebrengt. Deze bepaling is eveneens van
toepassing op het maken van films, spektakels of andere
tentoonstellingen bestemd voor het publiek. In de menagerieën,
de circussen, de spektakels en andere gelijkaardige ondernemingen
is het verboden om de volgende dieren aan het publiek
te tonen: Apen, roofdieren (met uitzondering van gedomesticeerde
honden en katten), zeehonden (met uitzondering van zeeleeuwen),
neushoorns, nijlpaarden, hertachtigen (met uitzondering
van rendieren), giraffen, kangoeroes, roofvogels, loopvogels
en krokodillen".
De dieren die in paragraaf 35 vernoemd zijn mogen niet
aan het publiek tentoongesteld worden tenzij in circussen,
variétéspektakels of gelijkaardige spektakels
en op voorwaarde dat ze voorheen reeds werden tentoongesteld
in gespecialiseerde dierengebouwen. Jonge dieren mogen
worden tentoongesteld worden, zelfs indien ze nog nooit
aan spektakels deelgenomen hebben.
