logo RvawL

Contactblad Relatie Mens en Dier april 2004

Dit is het Contactblad "Relatie Mens en Dier" van de belangengroep en stichting Rechten Voor Al Wat Leeft.

Onderwerpen

Zwerfkatten

Overweldigend waren (en zijn nog op het moment dat wij dit schrijven!) de reacties van zeer velen van u op onze oproep het leed van de zwerfkatten te helpen voorkomen dan wel te bestrijden! We hopen dat u het ons niet kwalijk neemt dat wij u niet allemaal persoonlijk een bedankje sturen. Ook dát kost weer zoveel geld en u begrijpt: we willen het geld, uw geld, zoveel mogelijk aan de hulp aan dieren besteden! Maar langs deze weg willen wij u, lieve gevers, namens de vele zwerfkatten heel, heel hartelijk bedanken voor uw gulle giften! Het geld, dat door u speciaal voor dit doel was bestemd, is inmiddels verdeeld onder diegenen die dit fantastische werk verrichten. En we kunnen u verzekeren: ze zijn er heel blij mee en het geld wordt goed en economisch besteed! Een flink aantal castraties en sterilisaties en een grote hoeveelheid kattenvoer kunnen ervan worden bekostigd; voor de aanschaf van kattenvoer wordt de voordeligste weg bewandeld, en ook wordt gezocht naar dierenartsen die niet het volle pond vragen. Het mooie van dit project is dat, op die locaties waar het werk wordt uitgevoerd, het probleem vanzelf zal verdwijnen: er worden geen jonge katten meer geboren, en de bestaande kattenkolonie zal uiteindelijk op natuurlijke wijze uitsterven. Het leven dat deze katten leiden is veel beter dan voorheen omdat ze nu regelmatig te eten krijgen. voorzien zijn van beschutte slaapplekjes in bijvoorbeeld een daartoe bestemde bouwkeet. maar ook in o.a. een oude, ongebruikte caravan etc. Wie van u misschien nog iets heeft staan wat u niet meer gebruikt, en dat zou kunnen dienen als onderkomen voor zwerfkatten een tuinhuisje of een blokhut bijvoorbeeld, ALSTUBLIEFT, als u er toch niets meer mee doet, meld het ons! Het kan dan bij u worden opgehaald en een zeer nuttige bestemming krijgen! Zoals u op de foto kunt zien wordt er zelfs ook gebruik gemaakt van afvalbakken (de z.g. kliko's) waarin een beschut slaapplekje voor de katten is gerealiseerd. Ook houden de verzorgers het overzicht over de kattenkolonie: tijdens het dagelijks verstrekken van voer kan het wel en wee van de dieren gecontroleerd worden (is een dier ziek of gewond. of komt er een niet op het voer af?) en kan zonodig worden ingegrepen. U zult echter wel begrijpen dat de tijd dat het probleem zichzelf heeft opgelost nu nog niet daar is. De bestaande kattenkolonies zullen nog een aantal jaren zorg en voedsel nodig hebben. Kattenslaapplekjes in liggende kliko's. En wellicht zal zo af en toe weer een nieuwe zwerfkat zich bij de groep voegen die de nodige dierenartsbehandeling moet ondergaan. Bovendien zijn de verzorgers zo enthousiast dat zij hun werkterrein gaan uitbreiden naar andere locaties! Extra giften voor dit zo belangrijke doel blijven daarom voorlopig méér dan welkom! Is het eigenlijk niet treurig dat dit werk, waar zoveel dierenleed mee kan worden voorkomen, in veel gevallen door een kleine organisatie als de onze moet worden bekostigd? Maar ja, we kunnen toch moeilijk verwachten dat de hoge kosten door de "werkers in het veld" zelf worden opgebracht! Dat is onmogelijk, en daarom deden en doen we een beroep op u! Kent u dieren- of desnoods alleen kattenliefhebbers, die geen donateur van Rechten voor al wat leeft zijn, geeft u ook hén de tip dat zij de zwerfkatten kunnen helpen door een gift aan ons voor dit doel over te maken! Wilt u misschien eens een kijkje nemen op een of meerdere locaties waar zo'n kattenkolonie wordt verzorgd, dan kan dat gerust. Neemt u dan contact met ons op (tel. 072 - 511 06 17). U kunt dan zelf zien hoe de werkwijze is, dat het leven van deze zwerfkatten veel en veel beter is dan van zwerfkatten die aan hun lot worden overgelaten, en dat uw geld voor dit doel zeer, zeer goed is besteed!

Duiventillen in Nederland

VRIJWILLIGERS GEVRAAGD
Meerdere malen hebben wij geschreven over de duiventillen. Het slagen van dit project staat of valt met de aanwezigheid van voldoende vrijwilligers die willen helpen met het voeren en drenken van de duiven, het schoonhouden van de til en het verwisselen van de eieren voor kalkeieren. Daarom doen wij hier nog eens een oproep voor vrijwilligers, met name in en om Rotterdam, waar in juni 2003 de eerste til in gebruik werd genomen en waar extra vrijwilligers nodig zijn. Voelt u hiervoor? U kunt dan contact opnemen met de Landelijke Werkgroep Duivenoverlast in Vlissingen, tel 0118 - 41 23 25.

Castratie biggen

Het is alweer enkele jaren geleden dat wij een grootscheepse campagne hielden tegen het onverdoofd castreren van biggen. Weet u het nog? De KNMvD (Kon. Ned. Maatschappij voor Diergeneeskunde) kwam eindelijk (na ons aanhoudend aandringen) met een rapport, waarin verklaard werd dat ook voor zeer jonge biggen deze ingreep wel degelijk zeer pijnlijk en stressvol was (dit werd tot die tijd door o.a. het Productschap Vee en Vlees ontkend!) en er werden diverse alternatieven aangereikt waarmee kon worden voorkomen dat het vlees van ongecastreerde mannelijke varkens (beren) de z.g. "berengeur" zou hebben. Een Duitstalige versie van dit rapport heeft Rechten voor al wat leeft toen naar alle (enkele honderden) Duitse dierenorganisaties gestuurd, met het verzoek dit via de Duitse pers wereldkundig te maken. Duitsland is n.l. een van de grootste importeurs van varkens en varkensvlees uit andere Europese landen, en ook uit Nederland, maar wil alleen (vlees van) gecastreerde beren afnemen. Dat de groene landbouwminister Renate Kunast op dit moment bezig is een verbod op deze castratie in Duitsland voor te bereiden zal zeker méde het gevolg zijn van onze campagne! Op 10 februari jl. lazen we in 'Boerderij" de uitspraak van de rechtbank van NoordRijn Westfalen. Deze uitspraak luidde: "Duitsland mag vlees van óngecastreerde varkens uit EU-landen niet weigeren". Volgens de rechter is de Duitse wet, die import van vlees van ongecastreerde varkens verbiedt, in strijd met EU-handelsregels. De rechtszaak was aangespannen door een Deense slachterij, die een partij vlees van ongecastreerde varkens niet aan Duitsland kwijt kon. Hoe de uitspraak van de rechter in de praktijk zal uitwerken staat nog te bezien: Als Duitsland, om de handelsregels te omzeilen, nu alleen naar zeugenvlees zal vragen, blijven de exporterende landen met het berenvlees zitten. Bepaald geen stimulans om niet meer te castreren! Op 17 februari jl. lazen we in "Boerderij". "Eind aan castratie in zicht". Er is nu een wetenschappelijk comité door de Europese Commissie ingesteld dat mogelijkheden moet onderzoeken om castreren van biggen achterwege te kunnen laten. Was hier een paar jaar geleden al een kopgroep van vijf Europese landen mee bezig, nu geldt het voor de gehele Europese Unie. Maar juist daarin, zo vrezen wij, schuilt weer het gevaar! Hoe meer landen het hierover eens moeten worden, de. te langer gaat het allemaal weer duren, en des te onhaalbaarder zal het uiteindelijk weer blijken te zijn. Volgens 'Boerderij" verwacht onze landbouwminister Veerman dat de Europese Commissie al in 2005! met een verbod komt. Wij zouden heel graag zijn optimisme delen, ervan uitgaande dat de minister er zelf in gelooft. Na zoveel schone beloftes en bittere teleurstellingen willen wij in elk geval eerst maar eens zien wat er van terechtkomt.

Hoe duur mag het zijn?

Alom lezen en horen wij de klacht dat de burger wél een beter leven voor onze landbouwhuisdieren wil, maar dat diezelfde burger als consument in de winkel toch kiest voor het goedkoopste vlees. Het lijkt voor de hand te liggen om de consument er dan ook volledig de schuld van te geven dat er in de situatie voor de dieren zo weinig verbetering komt. Mag dit misschien een beetje waar zijn, wij vinden dit toch niet helemaal terecht en kijken hier iets anders tegenaan. Waarom? Om uw geheugen wat op te frissen, even een stukje geschiedenis.

Scharreleieren

Toen wij in 1975 de scharreleieren op de markt brachten met ons oranje voorrangsteken (Benelux handelsmerk) op de doosjes en later met het rijksmerk, kostte dat scharrelei slechts drie (Nederlandse) centen per ei meer dan een ei uit de legbatterij. Voor de scharrelpluimveehouder betekende dat een (Nederlandse) cent per ei meer verdienste. Dat lijkt weinig, maar op tienduizenden eieren per week scheelde dat voor die pluimveehouder enorm, en hij was er dan ook tevreden mee. Vandaar de massale overstap van legbatterij naar scharrelschuur. De consument hoefde voor een doosje met tien scharreleieren slechts 30 (Nederlandse) centen meer te betalen dan voor tien legbatterijeieren. Dat was te doen. Daarom is het scharrelei ook zo'n succes geworden: de consument werd niet overvraagd. Uiteindelijk werd door dit succes een verbod op de huidige legbatterij in 2012 in alle EU-landen mogelijk (al zitten we nog met het probleem van de z.g. "verrijkte" kooien voor legkippen). Als wij in 1975 de voorwaarden voor de scharrelkippen te hoog hadden afgesteld, zouden de scharreleieren veel duurder zijn geweest, en zouden ze slechts door een kleine elitaire groep mensen zijn gekocht. De huidige legbatterij zou hiermee altijd in stand zijn gebleven. Wij zijn echter altijd van het standpunt uitgegaan dat, zoals de mens ook niet "een tweede huis en een vakantie naar bijvoorbeeld Algerije" hoeft te hebben om een menswaardig bestaan te kunnen leiden, ook de normen voor de kippen niet zodanig hoefden te zijn dat er van een "luxe" kon worden gesproken, waardoor de scharreleieren véél te duur zouden worden. Wij gingen uit van de meest elementaire voorwaarden (en controleerden dat ook!) die wij voor alle fok- en mestdieren stelden: normaal daglicht - normale frisse lucht - normaal kunnen drinken - bewegingsvrijheid en strooisel voor de kippen, voor de andere dieren stro. De eerst twee voorwaarden: normaal daglicht en normale frisse lucht, hadden hoofdzakelijk het doel de energiekosten voor de agrariër zo laag mogelijk te houden door ramen in de muren te plaatsen waardoor daglicht i.p.v. elektrisch licht, en frisse lucht i.p.v. lucht via de dure ventilatoren naar binnen kon komen.

Scharrelvlees

In 1978 begonnen wij met het scharrelvarkensvlees. Via een postordersysteem werd bij de consument op bestelling een pakket diepgevroren varkensvlees thuisbezorgd; de stallen, het vervoer naar de dichtstbijzijnde slachterij, de slachterij zelf, het verpakken en diepvriezen, alles werd door ons gecontroleerd. De prijs voor dit vlees was een kwartje per kilo geslacht gewicht hoger dan voor varkensvlees uit de bio-industrie. Er was veel animo, zowel bij varkenshouder als consument, al was het natuurlijk een handicap dat men dit vlees niet bij slager of supermarkt kon kopen. Maar, voorzichtig aan kwamen hier en daar slagers op het idee om dit verpakte vlees, voorzien van ons Benelux handelsmerk, wel in hun winkel te gaan verkopen. Toen wij dit verder trachtten uit te bouwen, werd dit project ons uit handen geslagen door andere dierenorganisaties die het veel beter en veel professioneler dachten te kunnen. De diervriendelijkheidseisen werden dermate opgeschroefd (onze vijf voorwaarden waren lang niet mooi genoeg), dat het vlees enorm veel duurder moest worden. Het werd uiteindelijk dan ook een mislukking. Logisch, want men kan immers niet van consumenten verwachten dat zij voor een kilo scharrelvarkensvlees drie à vier Nederlandse guldens méér betalen dan voor een kilo gangbaar vlees. Dan moet die consument al heel bewust naar dat stukje vlees kijken en een zeer groot dierenvriend zijn. En juist heel veel grote dierenvrienden laten het vlees, ook het scharrelvlees, staan en zijn vegetariër of zelfs veganist geworden. Natuurlijk, een zeer edelmoedig streven, maar de scharrelvarkenshouders hebben niets aan vegetariërs en veganisten. Het vlees eten wordt dus in veel gevallen overgelaten aan consumenten die dierenwelzijn misschien wel belangrijk vinden, maar als zij er zo'n hoge prijs voor moeten betalen daar dan toch net niet de hoogste prioriteit aan geven. En juist deze grootste groep consumenten was de potentiële doelgroep voor scharrelvlees zoals wij dat hadden opgezet in 1978. Maar helaas, dat scharrelvarkensvlees met een lage meerprijs bestaat niet meer. Bij het huidige scharrelvarkensvlees liggen de welzijnseisen zo hoog dat het bijna op hetzelfde niveau ligt als biologisch varkensvlees. Albert Heijn, die een aantal jaren scharrelvarkensvlees heeft verkocht, is dan ook overgeschakeld op biologisch varkensvlees. De prijs is hoog en scheelt soms wel twee euro per pond! Vegetariërs kopen uiteraard ook dit vlees niet. Van de "wel-vleeseters" zijn er enkelen die dit dure vlees kopen, maar de grote doelgroep vindt het echt veel te duur en koopt gewoon het vlees uit de bio-industrie.

En de agrariër?

Van de 90 biologische varkenshouders zijn er al 30 gestopt (teruggeschakeld naar gangbaar - is bio-industrie). Enkele voorbeelden uit "Boerderij" van 24 februari jl.: "Roel Batterink, Nijkerk schakelde over van scharrelvarkens naar biologisch, maar schakelt nu in zijn biologische stal weer terug naar gangbaar". "Gerrit Rietberg, Holten heeft biologische zeugen en vleesvarkens. "Ik was vol vertrouwen dat het ging lukken. Maar het ging te snel. Nu het misloopt, doet het pijn". "Nico Bree, Bedum hield eerst scharrel- en later biologische varkens. Hij levert nu weer gangbare varkens. "Ik ben zwaar teleurgesteld in hoe het is gegaan. Maar iets produceren waar geen markt voor is, valt ook niet mee. Ik heb er een hard hoofd in, maar ik hoop dat het nog goed komt met de biologische varkens. Als het kan doe ik zo weer mee. Alleen: wie vindt het geheim van de smid om de markt om te laten slaan?" Mogen we dit nu alleen de consument aanrekenen? Nee. Onze mening is altijd geweest om stap-voor-stap te werken. Eerst het scharrelvlees verder uitbouwen met bescheiden welzijnseisen en een bescheiden meerprijs. Heeft dat eenmaal de markt veroverd, dan het welzijn van de scharrelvarkens geleidelijk aan opvoeren en zo de consument langzaam-aan laten wennen aan eer, hoger wordende prijs. Daarnaast eventueel verkoop van biologisch varkensvlees. Maar het moest allemaal in een keer ideaal zijn. Dat blijkt echter zo niet te werken.

Marktwerking of verbod?

Landbouwminister Veerman wil het dierenwelzijn in de veehouderij nu nog steeds aan de markt, dus aan de keuze van de consument overlaten. Maar er gaan ook geluiden op, zelfs in agrarische kringen, om de intensieve veehouderij geheel te verbieden, en zo de handel te dwingen alleen nog maar vlees en eieren uit de diervriendelijke veehouderij te verkopen. Onze concurrentiepositie t.o.v. andere landen zal dit evenwel niet toelaten, vrezen wij. Wij zijn altijd voor een vrije keuzemogelijkheid voor de consument geweest. Maar we moeten het de consument dan ook niet te moeilijk maken door de prijsverschillen al te groot te laten worden. Als "de weg der geleidelijkheid" was gevolgd zouden veel meer varkens een redelijk gelukkig bestaan hebben gehad. Nu heeft een klein (een steeds kleiner wordend) aantal varkens een zeer riant bestaan, en de bio-industrie is nog steeds aan top. Helaas, een gemiste kans!

Dierziektenbeleid moet anders

Op 6 februari jl. hebben de Raad voor Dieraangelegenheden en de Raad voor het Landelijk Gebied gezamenlijk een advies aangeboden aan landbouwminister Veerman hoe in de toekomst de bestrijding van dierziekten zou moeten plaatsvinden. De raden stellen in hun advies dat voor ongewijzigd voortzetten van het bestaande beleid, waarbij miljoenen gezonde dieren worden gedood, het maatschappelijk draagvlak niet meer aanwezig is. "Maar door het beleid van de Europese Unie en het exportbelang kan de Nederlandse overheid zich echter moeilijk bevrijden uit de klem tussen het tot dusverre gevoerde beleid en dat wat de samenleving wenst. Een uitweg uit dit dilemma is mogelijk door aanpassingen in het beleid, die alleen mogelijk zijn met inspanningen van alle betrokken groepen uit de hele samenleving", aldus beide raden in een persbericht. De voornaamste punten uit het advies zijn: De overheid kan het grootschalig ruimen sterk terugbrengen door bij een uitbraak dieren te vaccineren met markervaccins, die het mogelijk maken gevaccineerde en besmette dieren van elkaar te onderscheiden. Omdat diertransporten risico's opleveren moeten deze sterk worden teruggebracht. Op den duur is verdere regionalisering van de productieketen (fokken, mesten en slachten binnen de regio - dat zou een geweldige stap vooruit zijn! - red.) als geheel onvermijdelijk. Aangezien producten van gevaccineerde dieren zonder enig risico kunnen worden geconsumeerd, zullen supermarkten, zuivelindustrie en slachterijen samen de afzet van producten van gevaccineerde dieren moeten verzekeren. Export van deze producten naar landen binnen en ook buiten de EU moet onder dezelfde voorwaarden mogelijk worden als die van gezonde niet gevaccineerde dieren. Markervaccins maken dit mogelijk. Hobbydieren moeten preventief kunnen worden geënt. Dieren in natuurterreinen en dierentuinen en dieren van zeldzame huisdierrassen worden in principe niet meer geruimd. Aldus in het kort de voornaamste adviezen van genoemde raden aan de minister.

Boekrencensie "Kalmerende signalen (Turid Rugaas)

Turid Rugaas, de bekende Noorse hondentrainster, heeft zich gespecialiseerd in hondentaal, stress en agressie bij honden. Zij geeft lezingen in cursussen over de gehele wereld. De titel van haar laatste boek: "Kalmerende signalen". Het repertoire van hondengedragingen kent ook, wat wij noemen, dreigementen, of afstands-vergrotende signalen. Dit zijn: tanden laten zien, grommen, blaffen en uitvallen. Deze signalen hebben tot doel datgene wat de hond niet wil, het onprettige, of afstand te houden, het af te schrikken. Wat honden aan ons mensen als bedreigend ervaren zijn onder andere boosheid en agressie. Maar ook als we bijvoorbeeld recht op de hond aflopen, of ons over hen heen buigen, hen aanstaren, hen vasthouden en over de kop aaien in plaats van over de borst kan dat dreigende signalen van de hond uitlokken.

Hondentaal

De kop wegdraaien betekent in veel gevallen dat de hond zich onbehaaglijk voelt in de actuele situatie; wij mensen kunnen dit ook gebruiken door ons hoofd weg te draaien, waarmee we zeggen: we zijn geen bedreiging. We zijn dan agressieremmend bezig tegen een eventuele agressie-aanval. Een andere keer zal een hond alleen zijn ogen gebruiken, omdat hij zo'n dreiging voelt dat hij ervoor kiest te "bevriezen" in de houding die hij op dat moment heeft, of hij nu zit, ligt of staat. Als de hond zich wegdraait betekent dat dat hij geen plannen heeft om het conflict aan te gaan. "Bevriezen": De hond kan bevriezen in staande, zittende of liggende houding en zich volkomen passief opstellen. Het doel daarvan is om de ander, een mens of een ander dier, te kalmeren. Twee reuen die elkaar tegenkomen zullen zeer voorzichtig zijn met wat ze doen om de kans op een conflict niet te vergroten. Ze zullen vaak langzame bewegingen gebruiken en stokstijf stilstaan in een "bevroren" positie, tot een van beide zich verwijdert. Langzame bewegingen hebben een kalmerend effect; snelle bewegingen werken dreigend. Speelhouding: als de hond zich door de voorpoten laat zakken in gebogen positie is dat dikwijls een uitnodiging om met hem te gaan spelen. De auteur sluit af met de woorden: "Kennis van de kalmerende signalen geeft de hondenbezitter een extra dimensie bij het interpreteren van de gedragingen van zijn hond, en kan de basis vormen voor een stressvrije omgang tussen mens en dier". Het boek heeft 96 pagina's en kost 14,95 euro.

De Stichting Rechten voor al wat Leeft.

Auteur .

pijl omhoog